Van alle componenten uit de waarderingsformule van Sparkler, blijkt Aandacht de meest bepalende te zijn, meer nog dan Erkenning en Beloning. Hoe kunnen leidinggevenden dit oppakken? 

Aandacht: een woord dat snel gebruikt wordt, maar wat verstaan we er op de werkvloer onder? Het woordenboek geeft al een hint en noemt: oplettendheid, opmerkzaamheid, belangstelling. De respondenten van het onderzoek naar de waarderingsformule van Sparkler komen met hun eigen treffende omschrijvingen: ‘Goede feedback en regelmatig een moment met de leidinggevende om even bij de zaken stil te staan.’ En: ‘Dat je wordt opgemerkt en dat er wordt geluisterd wanneer je vragen hebt, hulp nodig hebt of gewoon wordt betrokken bij initiatieven.’ Misschien wel de meest kernachtige: ‘Of je gezien wordt.’ 

Een van de respondenten geeft ook al een waarschuwing: ‘Als je leidinggevende geen aandacht aan zijn medewerkers geeft ontstaat er een cultuur van ieder voor zich.’ In die zin is het zorgelijk dat het onderzoek uitwijst dat eén op de acht medewerkers stelt niet of nauwelijks aandacht van de leidinggevende te krijgen. Het gemiddelde rapportcijfer dat werkend Nederland voor de component Aandacht geeft, is met een 6,8 ook niet al te florissant. Zeker niet als je bedenkt dat Aandacht de meest bepalende factor is, nog boven Erkenning en Beloning. 

Daar moet dus wat aan gebeuren. De bal ligt bij de (direct) leidinggevende, want hoewel Aandacht natuurlijk ook gegeven wordt door collega’s en door het hoger management, is het toch vooral een kerntaak van de leidinggevende.  

Warme kant 

Wat zijn de knoppen waar de leidinggevende aan kan draaien? Ook daar biedt het onderzoek aanknopingspunten. ‘Oprechte interesse in mijn welzijn’ wordt ervaren door 63 procent van de medewerkers, ‘Hulp krijgen van anderen zodat ik mijn werk beter kan doen’ staat op 60 procent, en ‘welgemeende complimenten’ op 61 procent. Daar zit dus nog verbeterruimte.  

In veel van de stukken die Sparkler publiceerde, zijn voorbeelden te vinden van het belang van Aandacht en hoe leidinggevenden van verschillende bedrijven daarmee omgaan. Dat varieert bijvoorbeeld van een case study naar de ‘warme kant’ van de arbeidsrelatie, naar praktische tips voor complimenten geven, tot het geven van eerlijke feedback. 

Oprecht 

Het geven van aandacht is dus van fundamenteel belang, maar het kan ook gemakkelijk ondersneeuwen door de waan van de dag, vooral als de werkdruk toeneemt. Dan wordt het belangrijk om met tools en systemen te werken die ervoor zorgen dat Aandacht niet aan de aandacht ontsnapt. Sommige bedrijven kiezen bijvoorbeeld voor een aanpak in de vorm van een Employee Journey. Sparkler heeft zelf naar aanleiding van het onderzoek een tool in de vorm van een waarderingsjaarplan opgesteld, waarmee bedrijven Aandacht structureel op de agenda kunnen krijgen.  

Een paar kernwoorden komen in het onderzoek en de artikelen terug. Woorden als ‘oprecht’, ‘welgemeend’ en ‘eerlijk’. De belangrijkste conclusie lijkt dan ook: de aandacht moet écht zijn, en geen afstreepbaar onderdeel op een to do-lijstje. Of, zoals een van de respondenten in het onderzoek het zegt: ‘Niet alleen werk, werk, werk, maar ook andere gesprekken. Checken hoe het met iemand is, oog hebben voor iemand als persoon.’