Burn-out en overspannenheid zijn de belangrijkste oorzaken van langdurig ziekteverzuim. Werkstress lijkt daardoor iets wat vermeden moet worden. Maar we hebben stress ook nodig om ons goed te voelen en om goed te presteren. Hoe bereik je dat stress positief ervaren wordt?
Stresshormonen vormen de basis van ons energiesysteem en zorgen ervoor dat lichaam en geest aan de gang blijven. Wanneer je in een hachelijke situatie terechtkomt, is er meer energie nodig en neemt de stress toe. Daardoor focust je aandacht, schat je sneller in wat je moet doen en reageer je adequaat en tijdig op de situatie. Een prima reactie dus.
Socialer door werkstress
Wat doen stresshormonen? Adrenaline maakt actief en alert, waardoor we uitdagende taken beter aan kunnen. Cortisol zorgt ervoor dat de herinneringen over de situatie goed in het langetermijngeheugen opgeslagen worden, zodat die informatie in vergelijkbare omstandigheden weer van pas kan komen. Ook positief: gestreste mensen hebben behoefte aan hulp en ondersteuning. Ze richten zich daarom meer op anderen en worden zelf socialer en vrijgeviger.
Werkstress en gezonde spanning
Werkstress is dus belangrijk voor motivatie, inzet, voldoening en een goede werksfeer. Maar als stress langdurig niet beheerst kan worden, kan dat leiden tot een burn-out. Werkstress ontstaat niet zozeer door hard werken. De manier waarop het werk ervaren wordt is veel belangrijker. Op welke manier zorg je ervoor dat medewerkers de stress onder controle houden en de spanning als prettig ervaren?
1. Betrokkenheid en waardering tonen
Uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden van TNO blijkt dat vooral werknemers die weinig steun krijgen van hun leidinggevende een hoog risico op een burn-out hebben. Betrokkenheid is daarom een echte stressdemper. Steun je medewerkers, betrek ze bij het bedrijf, spreek je vertrouwen uit in hun kunnen en toon persoonlijke interesse. Laat werknemers niet klakkeloos taken uitvoeren, maar vraag meer van ze door hen te betrekken bij beslissingen en plannen die worden gemaakt. Luister naar hun inbreng en koppel terug wat daarmee gebeurt. En vier het samen als bepaalde doelen behaald worden.
2. Vrijheid gunnen
Medewerkers ervaren minder stress als zij ruimte krijgen om te bepalen wat ze doen, hoe ze iets doen en wanneer ze dat doen. Stimuleer daarom zelfmanagement, job crafting en job control. Geef medewerkers de kans zelf werktijden te bepalen, thuis te werken en voldoende rust te nemen. Denk in dat verband ook aan de eisen die het bedrijf stelt aan beschikbaarheid en bereikbaarheid.
3. Goed toerusten voor de baan
Als een medewerker onzeker is of hij zijn taak aankan, zal hij last van stress krijgen. Met realistische doelen en een heldere taakverdeling krijgt hij meer zekerheid en voelt hij zich op een betere manier uitgedaagd. Zorg er ook voor dat mensen hun kennis en vaardigheden op peil houden en zich blijven ontwikkelen. Ze komen dan beter beslagen ten ijs en hun zelfvertrouwen neemt toe.
4. Perspectief bieden
Een actief loopbaanbeleid voorkomt dat medewerkers vastlopen en hun motivatie verliezen. Want een mismatch tussen werk en talent/ambitie kan ook leiden tot stress of tot een bore-out, het zusje van de burn-out. Ga regelmatig met medewerkers in gesprek om na te gaan of zij zich nog goed voelen bij hun baan en wat de nieuwe stap in hun carrière wordt.
